Jak zdemaskować manipulanta?

Jeśli ktoś nie prosi nas o coś wprost i nie liczy się z odmową, ale gra na uczuciach, by uzyskać to, czego chce, mamy do czynienia z manipulacją. Szantażystą emocjonalnym może być mąż, rodzic, siostra lub przyjaciel, ponieważ na ogół jest to osoba dla nas ważna, ustępujemy wbrew własnym potrzebom i dla świętego spokoju, ale takie postępowanie prowadzi do hodowania złości i żalu wobec manipulanta, spłyca relacje i może nawet doprowadzić do rozpadu zaufania i szacunku.

Manipulant zna nasze słabe punkty i w dogodnym dla siebie momencie (gdy jego potrzeba, np. sprawowania kontroli nad naszym życiem lub stawiania się w pozycji osoby kompetentnej, zostaje zachwiana), zamienia się w kogoś, kto wydaje się zupełnie obcy:

„Nagle zdasz sobie sprawę, że tak naprawdę nie znasz swego partnera, rodzica, brata, szefa czy przyjaciela. Że czegoś zaczyna w waszym związku brakować, że nie ma w nim miejsca na kompromis czy elastyczność. Równowaga sił przestaje istnieć. Tam, gdzie wcześniej nie była wymagana „zapłata” za miłość i szacunek, teraz to, czy nie wypadniesz z łask szantażysty, uzależnione jest od ustępowania mu na każdym kroku.” S. Forward

Jeśli słyniemy z tego, że opiekujemy się innymi i ważne są dla nas rodzinne wartości, szantażysta może użyć argumentu – nie wiedziałem, że stać się na taki egoizm, myślałem, że zależy ci na tej rodzinie, a ciebie obchodzi tylko kariera.

Jak reaguje manipulant w trakcie konfliktu?

– próbuje cię kontrolować

– ignoruje twój sprzeciw

-podkreśla szlachetność swoich pobudek i deprecjonuje Twoje motywy

– uważa, że odpowiedzialność za konflikt jest jednostronna i wina leży po twojej stronie

-nie liczy się z twoimi potrzebami i emocjami, kluczowe jest postawienie na swoim, nie bacząc na straty

Manipulant może przyjąć jedną z czterech postaci:

Prokuratora

Prokurator mówi wprost, jakie będą konsekwencje sprzeciwu :

Jeśli wrócisz do pracy, wyprowadzę się z domu.

Jeśli się ze mną rozwiedziesz, odetnę ci środki do życia i nigdy nie zobaczysz dzieci.

Jeśli nie wrócisz do pracy po macierzyńskim, kto inny przejmie stanowisko i możesz zapomnieć o karierze.

Stres i napięcie wywołane takim postawieniem sprawy skłaniają nas do natychmiastowego odpuszczenia i zignorowania własnych potrzeb. Czujemy się lojalni wobec szantażysty i za nic nie chcemy wzbudzić jego dezaprobaty.

Biczownika

Biczownik grozi, że zrobi sobie krzywdę, jeśli nie postąpimy tak, jak on chce – zatruje się lekami, popełni samobójstwo, zacznie pić i zrujnuje sobie życie, popadnie w depresję, zawali szkołę.

Należy pamiętać, że decyzja o autodestrukcji nie pochodzi od nas, ale od szantażysty, dlatego to nie my ponosimy odpowiedzialność za jego ewentualne uszczerbki na zdrowiu lub kłopoty w pracy.

Cierpiętnika

Dzwonisz do babci, by spytać o zdrowie, w odpowiedzi słyszysz – Jak się mam? Cóż za pytanie, mogłabym umrzeć i nawet byś tego nie zauważył.

Cierpiętnik sugeruje, że jego dobre samopoczucie to efekt Twojej obecności, szczodrości i opiekuńczości, ale każdy z nas powinien brać odpowiedzialność za swoje życie i nie przekraczać pewnych granic.

Kusiciela

Kusiciel rzuci nam świat i diamenty do stóp, jeśli tylko nigdy mu się nie sprzeciwimy – będzie pomagał finansowo, zaprosi na wakacje pod palmami, załatwi awans, dopóki nie przyjdzie pora na spłacenie długu.